Το ιστορικό μοναστήρι της Αγίας Λαύρας βρίσκεται σε απόσταση 4 χλμ. νότια των Καλαβρύτων. Ιδρύθηκε τον 10ο αιώνα από συνασκητές του Αγίου Αθανασίου του Αθωνίτου στη θέση Παλαιομονάστηρο. Το 1693 μεταφέρθηκε στη θέση όπου σήμερα σώζεται ο ιστορικός ναός, έξω από τον περίβολο του νεότερου μοναστηριού. Το 1826 πυρπολήθηκε από τον Ιμπραήμ και ανοικοδομήθηκε το 1828. Το 1844 υπέστη πολλές ζημιές από ένα καταστροφικό σεισμό. Ξανακτίστηκε το 1850. Την 14η Δεκεμβρίου του 1943 πυρπολήθηκε, από τους Γερμανούς, οι οποίοι εκτέλεσαν και όλους τους μοναχούς.
Η μονή είναι σήμερα γνωστή, ως ο τόπος από τον οποίο όπου ξεκίνησε η επανάσταση του 1821, όταν ο Παλαιών Πατρών Γερμανός σήκωσε την 25η Μαρτίου το γνωστό λάβαρο. Είναι γεγονός ότι από τις 10 έως 13 Μαρτίου του 1821, έγινε στο μοναστήρι η σύσκεψη των προκρίτων, των αρχιερέων και των οπλαρχηγών της περιοχής για να αποφασίσουν την έναρξη του ένοπλου απελευθερωτικού αγώνα.
Σήμερα επισκέπτεται την μονή της Αγία Λαύρα πολύς κόσμος για να δει τη μεγάλη συλλογή κειμηλίων από τον αγώνα του 1821, όπως το γνωστό λάβαρο, τα άμφια του Αρχιεπισκόπου Παλαιών Πατρών Γερμανού, εικόνες, ευαγγέλια κ.ά.
Το σημαντικότερο όμως κειμήλιο είναι η κάρα του Αγίου Αλεξίου, του ανθρώπου του Θεού και πολιούχου των Καλαβρύτων, η οποία δωρίστηκε στη μονή το 1359 από τον Μανουήλ Κομνηνό, αυτοκράτορα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, γνωστής σήμερα ως Βυζάντιο.