Ο μύθος της Ατλαντίδος, της χώρας που χάθηκε κάτω από την θάλασσα, αποτελεί ένα προαιώνιο άλυτο γρίφο. Οι έρευνες που έχουν γίνει σε διαφορετικές ιστορικές περιόδους συγκλίνουν όλες στο γεγονός ότι δεν πρόκειται για ένα απλό μύθο.
Σύμφωνα με μια πρόσφατη έρευνα που έγινε στην Κρήτη, αποδείχθηκε ότι το στο νησί άκμασε ένας πρώιμος Ευρωπαϊκός πολιτισμός ο οποίος καταστράφηκε από ένα γιγαντιαίο τσουνάμι.

Ο Γερμανός Καθηγητής γεωλογίας Hendrik Bruins του Παν/μιου Ben-Gurion στο Νέγκεβ του Ισραήλ, υποστηρίζει ότι: «Τα γεωλογικά - αρχαιολογικά ευρήματα περιέχουν πλήθος μαρτυριών που στηρίζουν την θεωρία περί τσουνάμι. Τα υλικά τοιχοποιίας που έχουν βρεθεί, τα κεραμικά και οι κούπες, μαζί με τα απομεινάρια και τα οστά ζώων, έχουν γίνει πλέον ένα με τα βότσαλα της παραλίας, τα κοχύλια και τους μικροσκοπικούς θαλάσσιους οργανισμούς.
Όσο για τους τελευταίους, δεν υπάρχει παρά μόνο ένας τρόπος για να βγουν από τον πάτο της θάλασσας – ένα δυνατό τσουνάμι που θα μαζέψει όλα αυτά τα υλικά μαζί», λέει ο Καθηγητής Bruins.
«Τα αποθέματα βρίσκονται επτά μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, αρκετά ψηλότερα από εκεί όπου μπορούν να φτάσουν τα κύματα.
Ένας από τους μεγαλύτερους οικισμούς βρισκόταν στο Παλαίκαστρο στο ανατολικότερο άκρο του νησιού, εκεί όπου έκανε ανασκαφές για περισσότερα από 25 χρόνια ο Καναδός αρχαιολόγος Sandy MacGillivray. Τα ευρήματα από την περιοχή μαρτυρούν πολλά για την δομή των κτιρίων. Όπως το ότι οι τοίχοι που βρίσκονται από την πλευρά της θάλασσας δεν έχουν διασωθεί, ενώ οι εσωτερικοί έχουν μείνει ανέπαφοι από το γιγαντιαίο κύμα».
«Ξαφνικά, όλα άρχισαν να αποκτούν νόημα», λέει ο MacGillivary. «Αν και η πόλη του Παλαίκαστρου είναι ένα λιμάνι με έκταση εκατοντάδων μέτρων στο εσωτερικό, και σε κάποια σημεία, βρίσκεται τουλάχιστον 15 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Αυτό ήταν ένα μεγάλο κύμα».

Αλλά εάν αυτές οι αποδείξεις είναι τόσο προφανείς και χειροπιαστές, γιατί δεν είχαν ανακαλυφθεί ποτέ ως τώρα; Ο ειδικός στα τσουνάμι Κώστας Συνολάκης, από το Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας, υποστηρίζει ότι η μελέτη των αρχαίων τσουνάμι βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο και οι άνθρωποι δεν ξέρουν τι να αναζητήσουν.
Πολλοί επιστήμονες ακόμη και σήμερα υποστηρίζουν ότι αυτά τα κύματα απλώς απομάκρυναν υλικό και δεν άφηναν κατάλοιπα πίσω τους. Αλλά η παρατήρηση του Ασιατικού τσουνάμι το 2004 τα άλλαξε όλα. «Αν θυμάστε το φιλμ», λέει ο Κώστας Συνολάκης, «σε κάποιο σημείο έδειχνε τόνους χαλασμάτων να παρασύρονται από το κύμα, ενώ το περισσότερο από αυτό οδηγήθηκε στην ενδοχώρα».

«Οι Κρήτες ήταν τόσο σίγουροι για την ναυτική τους δύναμη, που κατοικούσαν σε ανοχύρωτες πόλεις κατά μήκος της παραλιακής ζώνης. Τώρα, αν πάτε στο Bande Aceh (στην Ινδονησία) θα δείτε ότι η θνησιμότητα φτάνει σε ποσοστό 80%. Αν ψάχναμε για παρόμοιο ποσοστό θνησιμότητας, αυτό θα ήταν το τέλος των Κρητών».

Αλλά, τι αλήθεια προκάλεσε αυτό το τσουνάμι; Οι επιστήμονες, χρησιμοποιώντας τον άνθρακα για τον προσδιορισμό της ηλικίας, ανακάλυψαν ότι το τσουνάμι χτύπησε την ακτή ακριβώς την ίδια περίοδο με την έκρηξη του ηφαιστείου στην Σαντορίνη, 70 χμ βόρεια της Κρήτης, στα μέσα της δεύτερης χιλιετίας π. Χ.
Πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι η έκρηξη στη Σαντορίνη ήταν 10 φορές πιο δυνατή από αυτή του Κρακατόα το 1883. Προκάλεσε μεγάλες κλιματολογικές αναταράξεις, ενώ η έκρηξη ακούστηκε περισσότερο από 3000 μίλια μακριά.
Ο Κώστας Συνολάκης πιστεύει ότι η βύθιση αυτού του τεράστιου ηφαιστειογενή όγκου της Σαντορίνης στην θάλασσα, κατά τη διάρκεια της έκρηξης, αποτέλεσε τον μηχανισμό που δημιούργησε ένα κύμα αρκετά μεγάλο, ώστε να καταστρέψει τις παραλιακές πόλεις της Μινωικής Κρήτης.

Δεν είναι ξεκάθαρο ακόμη αν το τσουνάμι θα μπορούσε να φτάσει μέχρι την πρωτεύουσα της Μινωικής Κρήτης, την Κνωσό, αλλά η επιπτώσεις του ηφαιστείου θα ήταν και πάλι τρομακτικές. Η ηφαιστειακή στάχτη και θα κατέστρεψε τη σοδειά όλου του νησιού.
Με τα λιμάνια τους, τον εμπορικό τους στόλο και το ναυτικό, οι Κρήτες δεν θα μπορούσαν ποτέ να πάρουν τα πάνω τους.
Ο Μύθος της Ατλαντίδος, της πολιτείας που χάθηκε στα βάθη της θάλασσας, αναφέρθηκε για πρώτη φορά από τον Πλάτωνα πριν 2000 περίπου χρόνια.
Τώρα λοιπόν, έχουμε μια εξήγηση για την προέλευσή του και μια εικόνα για έναν ιδιαίτερα ανεπτυγμένο αρχαίο πολιτισμό που χάθηκε στα βάθη της θάλασσας.

Ημερομηνία: 06/05/2007
Συγγραφέας: Ανθή Κοντοσώρου